Recensie Uit de rij

UIT DE RIJ – HENRIËTTE VAN ‘T WOUT

Een klein boekje, maar een groots verhaal!

Onlangs las ik ‘Uit de rij’, een oorlogsverhaal voor jonge kinderen, gebaseerd op waargebeurde feiten uit het leven van Daniel Franschman.

Op de cover van het boek staat Daniël als kind. Een foto, gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Daniël was de schoonvader van auteur Henriëtte van ’t Wout, die dit aangrijpende verhaal op papier heeft gezet. Op de achterzijde een heel korte flaptekst, maar die paar woorden zijn genoeg om meteen de lees-zin te triggeren.

Wat ik bijzonder vind, is dat het een boek is voor circa 9+, maar gebaseerd op waargebeurde feiten en dat zie je niet zo vaak bij kinderboeken.

In het boek staan hier en daar ook foto’s, uit persoonlijke familiealbums, maar ook uit de landelijke archieven. Een mooie aanvulling dat het voorstellingsvermogen nog meer voedt, zeker bij jonge lezers. Wat het geheel completeert, is het gedrukte verslag aan de binnenzijde voor- en achterin het boek, dat de pleegvader van Daniël destijds heeft opgesteld, om de herinneringen levend te houden. Dat roept al voorafgaand aan het lezen, maar zeker daarna, als je het verhaal helemaal kent, echt allerlei emoties op.

Het verhaal gaat over Daniël, een Joods jongetje, en beste vriend Appie, een Christelijk jongetje. Niets staat hun vriendschap in de weg, dikke maatjes voor altijd. Totdat de oorlog begint en de Duitsers Nederland bezetten. Het moment is daar, dat er vele verboden ingaan voor Joden en dat hun leven drastisch zal veranderen. Zo mogen ze niet meer naar het park of het theater, of andere openbare gelegenheden en moeten ze opeens een Davidsster op hun kleding dragen. Mogen de kinderen eerst nog naar een speciale school voor alleen Joodse kinderen, niet veel later wordt dat ook verboden. De hele situatie wordt steeds penibeler en Daniël en zijn familie moet vluchten, willen ze een kans op overleven hebben. Ze duiken onder, maar ze worden ontdekt door de Duitsers en worden meegenomen. Daniël wordt van zijn moeder gescheiden en hij komt in een kindercrèche terecht. Op een dag wordt hij letterlijk uit de rij, waarin hij loopt, gehaald door leden die bij het verzet zijn aangesloten. De zwerftocht langs diverse onderduikadressen begint en zou duren tot aan de bevrijding.

Een aangrijpend verhaal. Niet te lang en niet te kort. Met veel gevoel geschreven.

Je zit tijdens het lezen in het hoofd van Daniël, wat ik heel bijzonder vond. Je hebt zijn gedachten, voelt de angst en het verdriet, maar ook de hoop, die hem steeds weer kracht geeft te blijven geloven in al het goede.

Het lijkt alsof kinderen altijd overal onbevangen instaan, maar WOII heeft op velen van hen levenslang invloed gehad, alsook op hun latere nakomelingen, de zogenoemde tweedegeneratieslachtoffers. Zij dragen de psychologische gevolgen van de gebeurtenissen die hun ouders, al dan niet als kind, in de oorlog meemaakten.

Geschreven op een goed toegankelijke manier met korte hoofdstukken, eenvoudig verwoord en met extra fotomateriaal, schetst het een goed beeld van wat Daniël en alle anderen aan ontberingen hebben moeten doorstaan tijdens de Tweede Wereldoorlog, zonder dat het ergens te heftig wordt voor de jonge lezers.

‘Uit de rij’ wordt voorgesteld als kinderboek, maar gezien de waargebeurde feiten in het verhaal, voelt dit absoluut niet zo aan tijdens het lezen en is het ook voor volwassenen nog interessant.

Henriëtte van ’t Wout heeft met ‘Uit de rij’ een pracht debuut neergezet.

‘Uit de rij’, 2019, hardcover, 120 pagina’s, 9+

Recensie : De laatste zeppelin

DE LAATSTE ZEPPELIN – FILIP BASTIEN

A la Bastien

Ik wist werkelijk niet wat ik van dit verhaal mocht verwachten. De cover is niet alledaags, het ziet er grappig uit, maar toch staan Hitler erop. Hoe serieus ging het zijn ? Waar zou het naar toe varen in dit boek? Maar ik moet zeggen, het is echt enig in zijn soort en uniek. Origineel, spannend, grappig doorheen de geschiedenis van de laatste zeppelin, waarin de grootvader van de auteur ook een rol speelt, alsmede ook andere familieleden. Deels waargebeurde feiten er in verwerkt, maar zeker met heel veel fictie overgoten. Het verhaal voert in oorlogstijd, maar heeft een dikke knipoog naar Hitler. Kan dat met dit serieuze onderwerp ? Ja! Het is een roman met drama en humor ineen. Precies zoals de familie Bastien ook in elkaar zit. Kan niet anders zeggen: het is een echte Bastien!

De Vlaamse auteur Filip Bastien werd eerder bekend met zijn roman Winteruren . De laatste zeppelin verschijnt april 2022.

Recensie Waarom moet ik u tegen jou zeggen?

WAAROM MOET IK U TEGEN JOU ZEGGEN ? Karin Driegen

Waarom moet ik u tegen jou zeggen is een aangrijpend relaas waarbij boosheid, jaloezie, spijt, verlies, moed, trouw en vergeving beurtelings strijden om voorrang.

Het verhaal gaat over een Nederlandse man die huwt met een Duitse vrouw. Ze wonen in Nederland als de oorlog uitbreekt. Hoewel de Duitse vrouw al meerdere jaren voor hun huwelijk in Nederland woonde en werkte, wordt ze vanaf het moment dat de oorlog uitbreekt gezien en nagewezen als ‘die Duitse’. De vrouw voelt zich niet meer thuis in haar nieuwe land. Duitsland is immers de vijand geworden, dus de mensen in haar omgeving in Nederland zijn wantrouwend. Zij kan echter haar afkomst niet verloochenen want al haar familie woont nog in Duitsland. Haar man ondertussen, verricht allerlei taken in het verzet, hij strijd voor zijn vaderland, tegen de Duitsers, zonder dat zij er vanaf weet. Zijn dubbelleven valt echter niet mee en zijn gedrag begint te veranderen. Er ontstaan scheuren in hun relatie, het wantrouwen van de vrouw groeit, doordat hij zijn geheime leven in het verzet niet met haar deelt en zij hem daardoor verdenkt van overspel. Als hij op een dag dan ook nog opgepakt wordt, begint een moeilijke tijd. Wie is hij, waarom werd hij opgepakt, met wie is ze eigenlijk getrouwd? Denkt ze in het begin nog dat hij onterecht is opgepakt, later ontdekt ze steeds meer over zijn dubbelleven. Macht en geheimen. Ze begint langzaam te beseffen dat ze hem wellicht verkeerd heeft beoordeeld, en zelf mogelijk ook schuldig is aan een deel van de verwijdering die tussen hen is ontstaan. Ze is boos en verdrietig te gelijk. Onmacht. Ondanks alles wil ze hem vergeven. Maar wellicht komt spijt te laat.

Het zijn eigenlijk twee aparte verhalen die met elkaar verweven zijn. Enerzijds laat het het leven zien van Duitse immigranten en anderzijds het leven van onze dappere verzetsstrijders. Over verzetsstrijders is best veel geschreven in boeken over de oorlog, maar over Duitse immigranten niet. Karin belicht juist heel veel van deze kant tijdens en ook na de oorlog, in haar roman. Zij legt daarbij veel gevoel in het verhaal. Mijn tranen zaten soms heel hoog, ook al ben ik van een derde generatie na de oorlog. Mijn gevoel was daar ook. Al is de oorlog voorbij, de strijd is nooit gestreden. Eigenlijk is de oorlog nooit voorbij.

Het verhaal is een pracht voorbeeld, dat, hoe moeilijk en ongrijpbaar bepaalde situaties ook zijn, er nog altijd ruimte is voor vergeving. Als je niet in staat bent om te vergeven, is het moeilijk om verder te gaan.

Het verhaal heeft een diepe indruk achter gelaten.